روش کوک کردن سنتور از روی علامت سر کلید و نت
کوک سنتور نت های پاپ سایت نت دونی
قبل از اینکه قطعه را بنوازیم بایستی قطعه را از دو جهت بررسی کنیم
*
*
اول :علائم سرکلید
اگر سرکلید یک عدد بمل داشته باشد باید تمام نت های سی سنتور، سی بمل کوک شوند
اگر سرکلید دو عدد بمل داشته باشد باید تمام نت های سی و می سنتور، سی بمل و می بمل کوک شوند
اگر سرکلید سه عدد بمل داشته باشد باید تمام نت های سی و می و لا سنتور ،سی بمل و می بمل و لا بمل کوک شوند
اگر سرکلید چهار عدد بمل داشته باشد باید تمام نت های سی و می و لا و ر سنتور، سی بمل و می بمل و لا بمل و ر بمل کوک شوند
***لازم به ذکر است همیشه خرک اول می بکار خرک دوم فا دیز خرک هشتم می بمل و خرک نهم فا بکار کوک شوند***
نکته:جهت زیبایی صدا و خوش دست بودن قطعات ما تمامی قطعات را در یکی از گام های فوق تنظیم کرده ایم
*
*
*
*
دوم:علائم عرضی یا همان نت هایی هستند که در طول قطعه دیز یا بمل شده اند و در سرکلید نیستند
ما بعد از کوک کردن موارد بالا بایستی یکبار قطعه را بررسی کرده و اگر نتی غیر از نت های فوق مشاهده کردیم فقط همان خرک را به نت مورد نظر کوک کنیم
برای مثلا ممکن است قطعه در گامی با یک بمل باشد اما در قطعه ما نت دو دیز در سیم های زرد را مشاهده میکنیم پس باید خرک ششم که همان نت دو سیم زرد است را به کوک دو دیز تغییر دهیم.
جهت دریافت نت های سنتور نیز میتوانید اینجا کلیک کنید
دستگاههای موسیقی ایرانی، معمولاً با سرکلیدهایی ساده اجرا میشوند و اجرای آن و سازی که تمام این فواصل را اجرا کند مشکل است؛ ولی از آنجا که فواصل موسیقی ایرانی به ۲۴ قسمت تقسیم شدهاست، از نظر علمی باید قوانین آن را دانست. در هفت دستگاه موسیقی ایرانی، دستگاه ماهور و راستپنجگاه در سرکلید با گام ماژور تفاوتی ندارند. گامهای شور، نوا و همایون سرکلید مشترک دارند و سهگاه و چهارگاه دارای دو علامت تغییردهندهٔ مُختص موسیقی ایرانی درسرکلید هستند.
دستگاه شور
دستگاه شور با سرکلیدهای سُری به ترتیبِ «دایرهٔ پنجمها» است. در این ترتیب که از شورِ لا (استثنائاً با سی کرن) شروع میشود، نتهای تغییردهندۀ بعدی که تبدیل به «سُری» میشوند عبارتند از: فا، دو، سل، ر، لا، می، سی.

در سرکلیدهای کُرندار تغییرات به ترتیبِ «دایرهٔ چهارمها» عبارتند از: سی، می، لا، ر، سل، دو، فا

دستگاه سهگاه
دستگاه سهگاه دارای دو علامتِ تغییردهندهٔ مختص موسیقی ایرانی در سرکلید است. در علامتهای سُریدار، ابتدا با «سی کرن» و «فا سری» شروع میشود و سپس بهترتیبِ گامهای بالارونده و بر اساس «دایرهٔ پنجمها» ادامه پیدا میکند. تغییر علامتها روی نتها به ترتیب عبارتند از: (فا / دو)، (دو / سل)، (سل / ر)، (ر / لا)، (لا / می)، (می / سی).

سرکلیدهای کرندار در سهگاه، پایینرونده و بر اساسِ «دایرهٔ چهارمها» است. در ابتدا با «سی کرن» و «فا سری» شروع میشود و سپس ترتیب نتهای تغییرکرده بدین شرح است: (سی / می)، (می / لا)، (لا / ر)، (ر / سل)، (سل / دو)، (دو / فا).

دستگاه چهارگاه
دستگاه چهارگاه مانند «سهگاه» از دو علامتِ تغییردهندهٔ مختص موسیقی ایرانی در سرکلید بهره میبرد. این دستگاه به خاطر دانگهای مساوی و دارا بودن هر دو حالتِ پایینرونده و بالارونده، دارای دو «محسوس» است و علایم آن ترکیبی از «سری» و «کرن» است.


دستگاه نوا
علامتِ سرکلید در دستگاه نوا با شور یکی است. تنها تفاوت آن پایهٔ گام است که از درجهٔ چهارم (زیرنمایان) شور آغاز میشود.
دستگاه همایون
سرکلید در دستگاه همایون مانند شور و از همان پایه شور شروع میشود با این تفاوت که درجه سوم گام همایون نیمپردهٔ کروماتیک به بالا تغییر میکند و این تغییر با علامت عرضی نشان داده میشود.
نوشته روش کوک کردن سنتور از روی نت اولین بار در نت کده پدیدار شد.